Jump to content

Iwe adehun Afirika lori Eto Eda Eniyan ati awon Eniyan

Lát'ọwọ́ Wikipedia, ìwé ìmọ̀ ọ̀fẹ́

 

Charter Afirika lori Awọn ẹtọ Eda Eniyan ati awon eniyan (ti a tun mọ si Banjul Charter ) jẹ ohun elo eto eniyan kariaye ti o pinnu lati ṣe igbega ati aabo awọn ẹtọ eniyan ati awọn ominira ipilẹ ni ilẹ Afirika .

O farahan labẹ awọn aegis ti Organisation ti Isokan Afirika (niwọn igba ti o ti rọpo nipasẹ European Union ) eyiti, ni Apejọ 1979 ti Awọn olori ti Orilẹ-ede ati Ijọba, gba ipinnu kan ti o n pe fun ṣiṣẹda igbimọ kan ti awọn amoye lati ṣe agbekalẹ ohun elo ẹtọ eniyan jakejado kọnputa kan, ti o jọra si awọn ti o ti wa tẹlẹ ni Yuroopu ( Adehun European lori Awọn Eto Eda Eniyan ) ati Amẹrika ( Apejọ Amẹrika lori Awọn Eto Eda Eniyan ). Wọ́n gbé ìgbìmọ̀ yìí kalẹ̀ lọ́nà tó tọ́, ó sì ṣe àbájáde kan tí wọ́n fọwọ́ sí i ní Àpéjọ mejìdínlógún ti OAU tó wáyé ní June 1981, ní Nairobi, Kẹ́ńyà . Ni ibamu si Abala 63 rẹ (nipasẹ eyiti o jẹ lati “wa si ipa ni oṣu mẹta lẹhin gbigba nipasẹ Akowe Gbogbogbo ti awọn ohun elo ti ifọwọsi tabi ifaramọ ti ọpọlọpọ” ti awọn orilẹ-ede ọmọ ẹgbẹ ti OAU ), Charter Africa lori Awọn ẹtọ Eda Eniyan wa si ipa ni ọjọ 21 Oṣu Kẹwa Ọdun 1986 – Oṣu Kẹwa ti “Ọjọ Eda Eniyan” jẹ Ọjọ 21 Africa. [1]

Abojuto ati itumọ ti Charter jẹ iṣẹ-ṣiṣe ti Igbimọ Afirika lori Awọn ẹtọ Eda Eniyan ati Awọn eniyan, eyiti a ṣeto ni Oṣu kọkanla ọjọ 2, ọdun 1987 ni Addis Ababa (PM Ebbaa.A), Ethiopia ati ti o wa ni bayi ni Banjul, Gambia . Ilana kan si Charter ni atẹle naa ni 1998 eyiti yoo ṣẹda Ile-ẹjọ Afirika kan lori Awọn ẹtọ Eniyan ati Eniyan . Ilana naa wa ni ipa ni ọjọ 25 Oṣu Kini ọdun 2004.

Ni Oṣu Keje ọdun 2004, Apejọ AU pinnu pe ACHP yoo dapọ si Ile-ẹjọ Idajọ Afirika . Ni Oṣu Keje ọdun 2005, Apejọ AU lẹhinna pinnu pe ACHP yẹ ki o ṣiṣẹ bi o ti jẹ pe ilana ti o ṣeto Ile-ẹjọ Idajọ Afirika ko tii ṣiṣẹ. Nípa bẹ́ẹ̀, Ìpàdé Ìgbìmọ̀ Aláṣẹ ti Ìgbìmọ̀ Aláṣẹ ti Àjọ Ìparapọ̀ Áfíríkà nílùú Khartoum, ní ọjọ́ kejìlélógún oṣù kìíní ọdún 2006, yan àwọn adájọ́ àkọ́kọ́ ti Ilé Ẹjọ́ Áfíríkà lórí Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn àti Ènìyàn . Ibasepo laarin Ile-ẹjọ tuntun ti a ṣẹda ati igbimọ naa ko ti pinnu.

Ni ọdun 2019, awọn ipinlẹ 53 ti fọwọsi Charter naa. [2]

Akoonu

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Iwe-aṣẹ Afirika lori Awọn ẹtọ Eda Eniyan pẹlu iṣaju, awọn ẹya mẹta, ori mẹrin, ati awọn nkan 63. Charter ṣeto eto eto eniyan agbegbe fun Afirika. Charter n pin ọpọlọpọ awọn ẹya pẹlu awọn ohun elo agbegbe miiran, ṣugbọn o tun ni awọn abuda alailẹgbẹ ti o ṣe akiyesi nipa awọn ilana ti o mọ ati tun ilana iṣakoso rẹ.

Iṣaaju naa ṣe si imukuro ti Zionism, eyiti o ṣe afiwe pẹlu ijọba amunisin ati eleyameya, [3] nfa South Africa lati ni ẹtọ si 1996 rẹ pẹlu ifiṣura pe Charter ṣubu ni ila pẹlu awọn ipinnu UN ti “niti iṣe iṣe ti Zionism.” [4]

Awọn iwuwasi ti o wa ninu Charter

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Awọn ẹtọ ilu ati ti oṣelu

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Charter mọ pupọ julọ ohun ti a gba ni itẹwọgba gbogbo agbaye ati awọn ẹtọ iṣelu. Awọn ẹtọ ti ara ilu ati ti iṣelu ti a mọ ni Charter pẹlu ẹtọ si ominira lati iyasoto (Abala 2 ati 18(3)), dọgbadọgba (Abala 3), igbesi aye ati iduroṣinṣin ti ara ẹni (Abala 4), iyi (Abala 5), ominira kuro ninu oko-ẹru (Abala 5), ominira lati ika, aiṣedeede tabi ibakcdun itọju tabi ijiya ti o tọ, Abala 6 si idajọ ododo (Abala 7 ati 25), ominira ẹsin (Abala 8), ominira alaye ati ikosile (Abala 9), ominira ẹgbẹ (Abala 10), ominira apejọ (Abala 11), ominira gbigbe (Abala 12), ominira si ikopa oloselu (Abala 13), ẹto si ohun-ini (Abala 14), ati ẹtọ lati koju .

Diẹ ninu awọn ọjọgbọn eto eda eniyan sibẹsibẹ ro pe agbegbe Charter ti awọn ẹtọ ilu ati ti iṣelu miiran ko pe. Fún àpẹrẹ, ẹ̀tọ́ sí ìpamọ́ tàbí ẹ̀tọ́ lòdì sí ìfipámúnilò tàbí iṣẹ́ àfipáṣe ni a kò jẹ́ gbà ní gbangba. Awọn ipese nipa idanwo ododo ati ikopa iṣelu ni a gba pe ko pe nipasẹ awọn iṣedede kariaye.

Awọn ẹtọ aje, awujo ati asa

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Charter naa tun ṣe idanimọ awọn ẹtọ eto-ọrọ aje, awujọ ati aṣa, ati lapapọ Charter ni a ka lati gbe itonu nla lori awọn ẹtọ wọnyi. Charter mọ ẹtọ lati ṣiṣẹ (Abala 15), ẹtọ si ilera (Abala 16), ati ẹtọ si ẹkọ (Abala 17). Nipasẹ ipinnu nipasẹ Igbimọ Afirika lori Awọn ẹtọ Eda Eniyan ati Awọn eniyan, SERAC v Nigeria (2001), Charter tun ni oye lati ni ẹtọ si ile ati ẹtọ si ounjẹ gẹgẹbi "itọka" ni Charter, paapaa ni imọlẹ ti awọn ipese rẹ lori ẹtọ si aye (Art. 4), ẹtọ si ilera (Art. 16) ati si idagbasoke (Art. 22).

Awọn ẹtọ eniyan ati awọn ẹtọ ẹgbẹ

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ni afikun si riri awọn ẹtọ ẹni kọọkan ti a mẹnuba loke Charter tun mọ awọn ẹtọ apapọ tabi ẹgbẹ, tabi awọn ẹtọ eniyan ati awọn ẹtọ eniyan iran-kẹta . Bii iru bẹẹ Charter ṣe idanimọ awọn ẹtọ ẹgbẹ si alefa kan ti ko baamu nipasẹ awọn ohun elo ẹtọ eniyan agbegbe ti Yuroopu tabi Inter-Amẹrika. Charter naa funni ni aabo ẹbi nipasẹ ijọba (Abala 18), lakoko ti “awọn eniyan” ni ẹtọ lati dọgbadọgba (Abala 19), ẹtọ si ipinnu ara ẹni (Abala 20), lati sọ ọrọ wọn ati awọn ohun alumọni wọn larọwọto (Abala 21), ẹtọ si idagbasoke (Abala 22), ẹtọ si alafia ati aabo ni gbogbogbo (Abala ati Ayika 23) 24).

Awọn ojuse

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Charter naa kii ṣe awọn ẹtọ fun ẹni kọọkan ati eniyan nikan, ṣugbọn tun pẹlu awọn iṣẹ ti o jẹ lọwọ wọn. Awọn iṣẹ wọnyi wa ninu Abala 29 ati pe o jẹ atẹle yii:

  • Ojuse lati se itoju awọn isokan idagbasoke ti ebi.
  • Lati sin agbegbe orilẹ-ede nipa gbigbe mejeeji awọn agbara ti ara ati ọgbọn si iṣẹ rẹ.
  • Ko lati fi ẹnuko aabo ti Ipinle.
  • Lati ṣe itọju ati mu iṣọkan awujọ ati ti orilẹ-ede lagbara.
  • Lati tọju ati mu ominira orilẹ-ede lagbara ati iduroṣinṣin agbegbe ti orilẹ-ede ẹni ati lati ṣe alabapin si aabo rẹ.
  • Lati ṣiṣẹ si awọn agbara ati agbara eniyan ti o dara julọ ati lati san owo-ori ni iwulo awujọ.
  • Lati tọju ati lokun awọn iye aṣa aṣa Afirika rere ati ni gbogbogbo lati ṣe alabapin si igbega ti iwa rere ti awujọ.
  • Lati ṣe alabapin si ohun ti o dara julọ ti awọn agbara eniyan si igbega ati aṣeyọri ti isokan Afirika.

Wo tun

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Awọn itọkasi

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
  1. ↑ Empty citation (help) 
  2. ↑ Empty citation (help) 
  3. ↑ Empty citation (help) 
  4. ↑ Empty citation (help) 
Àṣìṣe ìtọ́kasí: <ref> tag with name "African_charter_pdf" defined in <references> is not used in prior text.

Ita ìjápọ

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
Search Wikimedia Commons Wikimedia Commons ní àwọn amóunmáwòrán bíbátan mọ́: Iwe adehun Afirika lori Eto Eda Eniyan ati awon Eniyan


Àdàkọ:Human rights

Àdàkọ:International human rights legal instruments

Àdàkọ:African Union

Jẹ́ kíkójáde láti "https://yo.wikipedia.org/w/index.php?title=Iwe_adehun_Afirika_lori_Eto_Eda_Eniyan_ati_awon_Eniyan&oldid=603288"