Ẹ wo àmì-ọ̀rọ̀ fún Lekki Conservation Centre

Ilé-iṣẹ́ tó ń mójú tó igbó àdáyébá,ṣe ìdánilójú ìtèsíwájú àwọn ànfààní tí ó wá láti ọ̀dọ̀ wọn èyí ti [[Lekki]] jẹ́ ékítà èjì-dín-lọ́gọ́rin (190-acre) Ìtọ́jú àwọn orísun àdáyébá ní [[Lekki]], [[Ìpínlẹ̀ Èkó]] Nàìjíríà.<ref name=":2">https://archive.today/20150404112607/http://www.punchng.com/business/homes-property/lekki-conservation-ce</ref><ref>https://dailytrust.com/lekki-conservation-centre-protecting-wildlife-mangrove-forest-from-urban-threat</ref><ref>{{Cite web |title=Ẹda pamosi |url=https://guardian.ng/life/six-popular-picnic-spots-in-nigeria/ |access-date=2022-09-12 |archive-date=2022-06-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220610110024/https://guardian.ng/life/six-popular-picnic-spots-in-nigeria/ |dead-url=yes }}</ref>

[[File:Monkey at Lekki Conservation Centre 01.jpg|thumb|Monkey at Lekki Conservation Centre]]

[[File:Monkey at Lekki Conservation Centre 02.jpg|thumb|Monkey at Lekki Conservation Centre]]

[[File:Monkey at Lekki Conservation Centre 03.jpg|thumb|Monkey at Lekki Conservation Centre]]

[[File:Lekki Conservation Centre Caution Board.jpg|thumb|Lekki Conservation Centre Caution Board]]

== Itan ==
A dá ilé-iṣẹ́ náà sílẹ̀ ní ọdún 1990 láti ṣiṣẹ́ bí àmì ìtọ́jú ìpín tó mú ìyàtọ̀ dání àti ilé-iṣẹ́ ètò ẹ̀kọ́ nípa àyíká. Ilé-iṣẹ́ Chevron Corporation ni ó kọ́ ilé-iṣẹ́ náà fún Ilé-iṣẹ́ Nigerian Conservation Foundation (NCF), gẹ́gẹ́ bí ibi mímọ́ tí ó wà ní ìpamọ́ fún àwọn òdodo àti àwọn eranko sàkání ti Lekki Peninsula. Ilé-iṣẹ́ tipẹ́ ti pẹ̀sẹ̀ owó-ìnáwó ọdọdún fún ìṣàkóso ilé-iṣẹ́ náà. <ref>https://www.nigeriagalleria.com/Nigeria/States_Nigeria/Lagos/Lekki-Conservation-Centre.html</ref><ref>https://guardian.ng/sunday-magazine/newsfeature/clash-looms-as-lcc-monkeys-raid-lekki-residents-homes/</ref><ref>https://tribuneonlineng.com/lekki-conservation-centre-success-story-of-forest-regeneration/</ref>

Láti bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ àbójútó náà, àwọn agbègbè mẹ́ta tí ó ṣeé ṣe kí wọ́n ṣe ìwádìí ní ọdún 1987 láti ọwọ́ ẹgbẹ́ onímọ̀ ẹ̀rọ NCF ní ìfọwọ́sowọ́pọ̀ pẹ̀lú ilé iṣẹ́-òjíṣẹ́ àgbẹ̀ àti Ìfọwọ́sowọ́pọ̀ ti ìpínlẹ̀ Èkó. Lẹ́hìn náà, agbègbè Lekki ni a yàn láti fi ìdí ààyè ìfihàn fún iṣẹ́ àkànṣe ìtọ́jú náà. Wíwá iṣẹ́ àkànṣe ìtọ́jú ní Lekki Peninsula sọ orúkọ iṣẹ́ àkànṣe náà - Ilé-iṣẹ́ Ìtọ́jú Lekki (Lekki Conservation Centre). Ilé-iṣẹ́ náà jẹ́ ìdásílẹ̀ nípasẹ̀ Nigerian Conservation Foundation láti dáàbòbò àwọn ẹranko àti àwọn igbó mangrove ní etíkùn Gúsù Ìwọ̀-oòrùn ti [[Nàìjíríà]] lọ́wọ́ ewu ìdàgbàsókè ìlú. <ref>https://books.google.com/books?id=hGAsvy7P5hYC&q=lekki+conservation+centre+lagos</ref>

== ise ==
Ipilẹṣẹ itoju Naijiria jẹ ajọ ti kii ṣe ijọba ti a ṣe igbẹhin si idagbasoke alagbero ati itọju ẹda.<ref>{{Cite web |title=Ẹda pamosi |url=https://www.thisdaylive.com/index.php/2022/03/15/ncf-champions-wildlife-conservation-in-africa/ |access-date=2022-09-12 |archive-date=2022-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220612092657/https://www.thisdaylive.com/index.php/2022/03/15/ncf-champions-wildlife-conservation-in-africa/ |dead-url=yes }}</ref>O tun ṣiṣẹ bi agbegbe ti itọju ipinsiyeleyele ati ile-iṣẹ akiyesi ayika. Ipilẹ naa ni ero lati ṣe itọju awọn ẹya Naijiria ati awọn ilolupo eda abemi, ṣe agbega iduroṣinṣin nigba lilo awọn ohun alumọni ati ṣe agbero awọn iṣe ti o dinku ipa lori agbegbe ati idilọwọ awọn orisun isonu. NCF ti ṣiṣẹ lainidi lati gbe imoye ayika ati igbega ojuse. Aarin naa wa ni ọna opopona Lekki-Epe ni Lekki Peninsula, idakeji Chevron.<ref name=":2" />

== Apejuwe ==
Agbegbe ifipamọ ti o bo agbegbe ti o jẹ hectare 78 wa ni Lekki Peninsula, lẹgbẹẹ adagun Lekki, ati nitosi adagun Eko. O ṣe aabo awọn ilẹ olomi ti ile larubawa Lekki eyiti o ni ira ati awọn ibugbe savannah. Ni isunmọ ibi ifiṣura, boulevard kan wa ti awọn igi agbon eyiti o yori si ọkọ ayọkẹlẹ ti a gbe kalẹ daradara ati Park Alejo. O ti ni ọpọlọpọ awọn ohun ọgbin ati ẹranko. Atọka nla ti awọn ilẹ olomi ni a ya sọtọ fun wiwo ẹranko igbẹ. Awọn opopona ti o dide jẹ ki wiwo awọn ẹranko bii obo, ooni, ejo ati awọn ẹiyẹ lọpọlọpọ. Ile-iṣẹ itọju ati ile-ikawe tun wa. Awọn ile olomi ti wa ni iṣakoso nipasẹ National Conservation Foundation, ati pe o ni bayi pẹlu nọmba ti awọn ọna ẹsẹ mẹjọ, pẹlu awọn itọpa irin-ajo ati awọn okuta igbesẹ lati kọja awọn ọna omi. Wọ́n kọ́ ọ̀nà àbáwọlé kan ní 1992 láti mú kí àwọn arìnrìn-àjò afẹ́ pọ̀ sí i nípa àwọn ohun àmúṣọrọ̀ tí ó gbòòrò ti ibi-ipamọ́ ẹ̀dá tí ó wà lórí ilẹ̀ mangrove kan. Awọn ifamọra ẹgbẹ lẹgbẹẹ ipa-ọna pẹlu iwo swamp, fifipamọ ẹiyẹ, awọn iduro isinmi ati ile igi naa. Ọna iseda ti 1.8 km lẹhin awọn ile akọkọ akọkọ jẹ asopọ nipasẹ awọn orin igi meji. Orin onigi ti o lagbara ti o yori si itọpa iseda, ṣe afihan isan nla ti ilẹ-igi gbigbẹ ati ilẹ koriko Savannah ti o kun fun igbesi aye igbẹ, bakanna bi ododo ati awọn ẹranko ti o ni omi lọpọlọpọ.<ref name=":0">https://web.archive.org/web/20140123005632/http://www.punchng.com/special-feature/in-nigerian-zoos-all-animals-are-not-equal/</ref><ref name=":1">https://web.archive.org/web/20150402143346/http://www.gogeafrica.tv/news/lekki-conservation-centre-lagos-nigeria</ref> Ile igi tun wa ti o jẹ pẹpẹ igi ti o ga si mita mọkanlelogun nibiti eniyan le ni wiwo panoramic ti agbegbe pikiniki, ibi ipamọ, ile-iṣẹ alejo ati ibi-iṣere ọmọde laarin awọn igi. Ìbòmọlẹ ẹyẹ n wo swamp/Marsh ti o jẹ ile fun awọn ooni ati abojuto awọn alangba. Ifipamọ iseda kọja mosaiki ti awọn iru eweko: igbo keji, igbo swamp ati ile koriko Savanna. Orisirisi awọn eya eye ni a le rii nibi ati eyi O tun jẹ aaye olokiki fun awọn irin-ajo ile-iwe. Igbesi aye mammal, botilẹjẹpe okeene alẹ ni a rii nigbakan. Awọn ẹja kekere, ati ọpọlọpọ awọn ejo ati awọn alangba ni a tun rii nibi. Igbesi aye Amphibian pẹlu ọpọlọpọ awọn eya ti o wa ninu ewu. Ẹya ti o ni apẹrẹ konu kan wa ti n ṣiṣẹ bi ile-igbimọ fun awọn ikowe, awọn apejọ ati awọn apejọ. Ni wiwo akọkọ, awọn ikojọpọ ti o ṣọwọn ti awọn aworan iyalẹnu ti awọn iru ẹranko ti o wa ninu ewu ati awọn ohun ọgbin ti a fun ni awọn iduro gilasi ni ayika gbọngàn ofali.

A ti ṣe awọn igbiyanju lati gba awọn oriṣiriṣi awọn ẹranko, awọn ẹranko ati awọn ẹiyẹ ẹiyẹ pamọ kuro ninu iparun. Iru eranko ti o wa ninu ewu ni owo igbo, ooni, obo mona, okere, ejo, ooni, alangba, duikers, eku nla ati elede.<ref name=":0" /><ref name=":1" />Lakoko ti awọn igi n gba awọn obo mona ati awọn iru obo miiran, awọn ilẹ koriko ti o ṣi silẹ jẹ ile fun bushbucks, awọn duikers maxwell, awọn eku nla, awọn ẹlẹdẹ, mongooses, chameleons, squirrels ati oniruuru igbesi aye ẹiyẹ.<ref>https://books.google.com/books?id=sFYeAQAAIAAJ&q=lekki+conservation+centre+lagos</ref> Awọn olutọju itura tun wa bi awọn itọsọna. Ile-iṣẹ Itoju Lekki ni ọna opopona Canopy Gigun julọ ni Afirika.<ref>https://www.thisdaylive.com/index.php/2017/01/07/with-lagos-canopy-walkway-you-can-do-it/</ref><ref>https://www.vanguardngr.com/2015/05/tourist-attraction-lagos-unveils-africas-long%E2%88%92est-canopy-walkway/{{Dead link|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

== Itokasi ==