Ìdìbò Gbogbogbòò Orílẹ̀-Èdè Nàìjíríà ti Ọdún 2023

Lát'ọwọ́ Wikipedia, ìwé ìmọ̀ ọ̀fẹ́
Ìdìbò Gbogbogbòò Orílẹ̀ Èdè Nàìjíríà tí Ọdún 2023

← 2019 25 February 2023 2027 →
RegisteredÀwọn ènìyàn 93,469,008 ni ó ti forúkọ sílè láti dìbò
Àdàkọ:Infobox election/rowÀdàkọ:Infobox election/rowÀdàkọ:Infobox election/row

Ìdìbò Gbogbogbòò Orílẹ̀ Èdè Nàìjíríà tí Ọdún 2023 wáyé ní ọjọ́ karúndínlọ́gbọ̀n oṣù kejì ọdún 2023 láti dìbò yan Ààrẹ, Ìgbàkejì ààrẹ, àwọn aṣojú ilé ìgbìmò asofin àgbà àti ilé ìgbìmò asofin kékeré ní Nàìjíríà. Ààrẹ Nàìjíríà lọ́wọ́ lọ́wọ́, ààrẹ Muhammadu Buhari kò le du ipò ààrẹ mọ́, lẹ́yìn tí ó ti lo ṣáà méjì gẹ́gẹ́ bí ààrẹ Nàìjíríà.[1]

Ètò Ìdìbọ̀[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ìdìbò Ààrẹ orílè-èdè Nàìjíríà ma ún jẹ́ gbèdéke méjì. Láti yege ní gbèdéke àkọ́kọ́, olùdíje gbọ́dọ̀ ní ó kéré jù, ìdásí-mẹ́rin ìbò ní ìpínlẹ̀ mẹ́rinlélógún nínú Ìpínlẹ̀ mẹ́rìndínlógójì Nàìjíríà. Tí olùdíjé kankan kò bá yege ní gbèdéke àkọ́kọ́ yìí tàbí tí olùdíjé tó yege bá ju ẹyọ kan lọ, gbèdéke kejì ma dá lórí olùdíjé tí ó bá ní ìbò jù nínú àwọn Ìpínlẹ̀ Nàìjíríà.

Ààyè mọ́kàndínládọ̀fà ni ó wà fún ipò ilé ìgbìmò asofin àgbà ti (aṣojú mẹ́ta ní ìpínlẹ̀ kọ̀kan pẹ̀lú aṣojú mẹ́fà ní Federal Capital Territory).[2] Ipò ọ́ta lélọ́ọ̀dúnrún ni ó wà fún ipò Ilé ìgbìmò asofin kékeré Nàìjíríà[3].

Ìdìbọ̀ sípò ààrẹ[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ìbò abélé ẹgbẹ́ òsèlú All Progressives Congress[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ààrẹ Muhammadu Buhari kò le du ipò ààrẹ mọ́ lẹ́yìn tí ó ti lo ṣáà méjì gẹ́gẹ́ bí ààrẹ orílè-èdè Nàìjíríà. Ìdìbọ̀ abélé ẹgbẹ́ òsèlú APC wáyé ní ọjọ́ kẹjọ oṣù kẹfà ọdún 2022 ní Abuja, Bola Ahmed Tinubu, gomina Ìpínlẹ̀ Èkó télèrí sì ló jáwé olúborí.[4][5] Ní àárín oṣù kẹfà, ẹgbẹ́ òsèlú APC fi orúkọ Kabir Ibrahim Masari kalẹ̀ gẹ́gẹ́ bí adi ilé mú ìgbà kejì ààrẹ kí wọ́n tó yan ààrẹ kí wọ́n tó yàn ẹni tí yó jẹ́ olùdíje ígbákejì ààrẹ fún ègbé náà.[6] Ní ọjọ́ Kẹ̀wá oṣù keje, Ibrahim Masari fi ipò náà kalẹ̀, ní ọjọ́ kan náà, Tinubu yan Kashim Shettima—aṣojú ilé ìgbìmò asòfin àgbà fún Borno Central àti Gómìnà télèrí ìpínlè Borno—gẹ́gẹ́ bi olùrọ́pò rẹ̀.[7]

Presidential nominee Vice Presidential nominee
Bola Tinubu Kashim Shettima
Gomina ìpínlè Èkó
(1999–2007)
Aṣojú ilé ìgbìmò Asòfin àgbà fún Borno Central
(2019–present)

Ìdìbọ̀ abẹ́lẹ́ ẹgbẹ́ òsèlú Labour Party[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ní ọjọ́ ogbọ̀n oṣù Kàrún ọdún 2022, ìgbà díè lẹ́yìn tí Gómìnà ìpínlè Anambra tẹ́lẹ̀ rí, Peter Obi darapọ̀ mọ́ ẹgbẹ́ òsèlú náà láti ẹgbẹ́ òsèlú PDP, ẹgbẹ́ òsèlú Labour Party se Ìdìbọ̀ abẹ́lẹ́ ní Asaba níbíntí wón ti yan Peter Obi [8]. Ní ọjọ́ kẹtàdínlógún oṣù kẹfà, ẹgbẹ́ òsèlú náà fi orúkọ Doyin Okupe(onímọ̀ ìsègùn àti ọmọ ẹgbẹ́ òsèlú PDP télèrí) gẹ́gẹ́ bi kalẹ̀ gẹ́gẹ́ bí a di ilé mú ipò olùdíje ipò ígbákejì ààrẹ lábé ẹgbẹ́ òsèlú náà.[9] Ní ọjọ́ keje oṣù keje ọdún 2022, Okupe fi ipò náà sílè, Obi sì kéde Yusuf Datti Baba-Ahmed—Senato télèrí láti àríwá Kaduna—gẹ́gẹ́ bi ìrọ́pọ̀ rẹ̀.[10][11]

Presidential nominee Vice Presidential nominee
Peter Obi Yusuf Datti Baba-Ahmed
Gomina ìpínlè Anambra télèrí
(2006; 2006–2007; 2007–2014)
Senato fún àríwá Kaduna (2011–2012)

Ìdìbò abélé ẹgbẹ́ òsèlú New Nigeria Peoples Party[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ìdìbò abélé ẹgbẹ́ òsèlú New Nigeria Peoples Party (NNPP) wáyé ní ọjọ́ kẹjọ oṣù kẹfà ọdun 2022, Rabiu Kwankwaso, sì ni wọ́n yàn gẹ́gẹ́ bi olùdíje fún ipò ààrẹ lábé ẹgbẹ́ òsèlú náà.[12] Ní ọjọ́ kẹrìnlá oṣù keje ọdún 2022, Kwankwaso yan Isaac Idahosa gẹ́gẹ́ bi amúgbá lẹ́gbẹ̀ rẹ̀ nínú Ìdìbọ̀ náà.[13]

Presidential nominee Vice Presidential nominee
Rabiu Kwankwaso Isaac Idahosa
Gomina ìpínlè Kano
(1999–2003; 2011–2015)
Bishop of God First Ministry a.k.a. Illumination Assembly
(1985–present)

Ègbé òsèlú People's Democratic Party[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ní ọjọ́ kejidinlogbon oṣù Kàrún ọdún 2021, Ìdìbọ̀ abẹ́lé wáyé ní Abuja, wón sì yan Atiku Abubakar.[14][15] Ní ọjọ́ kẹrindínlógún oṣù kẹfà, Abubakar yan Gómìnà ìpínlè Delta, Ifeanyi Okowa gẹ́gẹ́ bi amúgbá lẹ́gbẹ̀ẹ́ rẹ̀.[16]

Presidential nominee Vice Presidential nominee
Atiku Abubakar Ifeanyi Okowa
Igbákejì ààrẹ orílè-èdè Nàìjíríà
(1999–2007)
Gómìnà ìpínlè Delta
(2015–present)

Ìdìbọ̀ sípò ilé ìgbìmò asofin[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ìdìbò sípò ilé ìgbìmò asofin àgbà[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ayé okandinladofa(109) ilé ìgbìmò asofin àgbà ma sí sílè fún ìbò

Ìdìbọ̀ sípò ilé ìgbìmò asofin kékeré[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Ayé ọ́ta lélọ́ọ̀dúnrún(360) ilé ìgbìmò asofin kékeré ma sí sílè fún ìbò

Àbájáde ìdìbò[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

Bola Ahmed Tinubu ni ó jáwé olúborí nínú ìdìbò ààrẹ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ọdun 2023 [17]

Àwọn Ìtókasí[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

  1. Jimoh, Abbas (26 February 2022). "INEC Sets New Dates For 2023 General Elections". Daily Trust. Retrieved 26 February 2022. 
  2. "National Assembly | Federal Republic of Nigeria". National Assembly. 2018-02-16. Archived from the original on 2018-02-16. Retrieved 2020-12-18. 
  3. "IPU PARLINE database: NIGERIA (House of Representatives), Electoral system". Inter-Parliamentary Union. Retrieved 2020-12-18. 
  4. "LIVE: Bola Tinubu Declared Winner Of APC Presidential Primary". Channelstv. Retrieved 8 June 2022. 
  5. "Tinubu wins APC presidential ticket" (in en). Reuters. 2022-06-08. https://dailypost.ng/2022/06/08/tinubu-wins-apc-presidential-ticket/. 
  6. Erezi, Dennis. "Tinubu submits name of running mate to INEC". The Guardian. Retrieved 17 June 2022. 
  7. Akinboyo, Temidayo. "UPDATED: Tinubu finally names Shettima as running mate". Premium Times. Retrieved 10 July 2022. 
  8. "2023: Obi picks LP presidential ticket". The Guardian. News Agency of Nigeria. Retrieved 11 June 2022. 
  9. Aliyu, Abdullateef. "Running Mate: Like Tinubu, Peter Obi Picks Doyin Okupe As Placeholder". Daily Trust. Retrieved 17 June 2022. 
  10. Adenekan, Samson. "Okupe withdraws as Peter Obi's running mate". Premium Times. Retrieved 7 July 2022. 
  11. "2023 Elections: Peter Obi Announces Datti Baba-Ahmed As Running Mate". Channels Television. Retrieved 2022-07-08. 
  12. Noah Banjo (8 June 2022). "BREAKING: Kwankwaso emerges NNPP presidential candidate". The Punch. https://punchng.com/breaking-kwankwaso-emerges-nnpp-presidential-candidate. Retrieved 17 June 2022. 
  13. Ignatius Igwe (14 July 2022). "2023: Kwankwaso Picks Idahosa As Running Mate". Channels TV. https://www.channelstv.com/2022/07/14/2023-kwankwaso-picks-idahosa-as-running-mate/. Retrieved 20 August 2022. 
  14. "2023: PDP releases pre-election schedule, fixes presidential primary poll for May 28". TheCable (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). 2022-03-17. Retrieved 2022-04-27. 
  15. "Atiku Beats Wike, Saraki, Others, Clinches PDP Presidential Ticket". Daily Trust. Retrieved 28 May 2022. 
  16. Oyeleke, Sodiq. "BREAKING: Atiku announces Okowa as running mate". The Punch. Retrieved 16 June 2022. 
  17. "Nigeria, Africa's most populous nation, elects Bola Tinubu as the new president". NPR. 2023-02-28. Retrieved 2023-03-01.