Muhammad al-Mahdi al-majdhub
Muhammad al-Mahdi al-Majdhub (1919 - 3 March 1982),ti a tún le pe ní al-Maghut tabi al-Majzoub, jẹ́ olókìkí akéwì ara ilu Sudan. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn eniyan mọ bi ọkan ninu awọn aṣáájú-ni Sudanese ewì àti kí ó ti wa ní ka fún jíjẹ ọkan ninu àwọn akọkọ ewi ti Sudanese Arabic oríkì àti "Sudanism". Àwọn í lọ́wọ́ sí rẹ si àwọn iwe-kikọ Sudan ti fi ipa pipẹ silẹ lori ala-ilẹ ewi ti orílẹ̀ èdè naa.[1]
Ibẹrẹ ìgbésí aye àti ẹkọ[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
Muhammad al-Mahdi al-Majdhub ní a bí ni ọdún 1919 ní al-Damar, olú-ìlú Ìpínlẹ̀ Odò Nile ni Àríwá Sudan.[2] Bàbá rẹ ní Sheikh Sufi, ti a mọ ní Sudan si Muhammad al-Majdhub, ti ó jẹ ti ẹyà Ja'aliyin ti àwọn ẹyà ariwa-aringbungbun Sudan. Khalwa ló ti kọ ẹkọ, níbi tí o ti kọ ẹkọ kíkà, kikọ àti Kuran.[1] Ní ìbámu si Babkier Hassan Omer, iná Khalwa (ti á mọ ní al-Toqaba) ṣé atilẹyin al-Majdhub lati pe akopọ akọkọ rẹ ní "Ina Majdhib". O kọ̀wé ninu ìfihàn si ikojọpọ “Àwọn Knights, àwọn onidajọ àti àwọn eniyan paranormal tí ń wo ni ayika rẹ, tí ń ṣe ògo àti orin, Ọla Rẹ laarin àwọn eniyan àti ìtùnú ààbò, fún àwọn ọgọrun ọdún.”[1]
Onkọwe ara ìlú Sudan àti ọmọ ilé-ẹ̀kọ́ Abdullah Al-Tayyib (1921-2003) dàgbà ní ile al-Majdhub lẹhìn ikú baba rẹ. Àwọn méjèèjì dàgbà ní ọrẹ timọtimọ àti akéwì.[1]
al-Majdhub rin ìrìn àjò lọ sí Khartoum fún ilé-ìwé, ó sì darapọ mọ Gordon Memorial College ó sì gboyè gboyè oniṣiro.[3] al-Majdhub ṣiṣẹ gẹgẹbi oniṣiro ní ìjọba Sudan ó sì lọ laarin àríwá, gúúsù, ìlà-oòrùn àti ìwọ oòrùn, eyiti ó ṣé ànfàní fún u ni ṣiṣẹda ẹda ti o ni imọran ti, pẹlú ìgbáradì ti ara rẹ, ṣé ọnà fún ìdàgbàsókè iṣẹ-ọnà ewì rẹ.[1]
Àwọn iṣẹ litireso[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
Ní àkókò yii, àwọn atẹjade wa bí al-Sudan, al-Nahda, àti al-Fajr. Laarin àwọn oju-iwe al-Fajr, àwọn onkọwe bíi al-Tijani Yusuf Bashir àti Muhammad Ahmad Mahjub ṣé akọbẹrẹ wọn.[4]
Gẹ́gẹ́ bí òpìtàn Huda Fakhreddine ṣe sọ, àwọn ọmọ ẹgbẹ́ Fajr ní òye nípa àjogúnbá àṣà ìṣẹ̀dálẹ̀ Sudan àti àwọn ìṣàn omi ìtàn tí ó ṣe àfikún sí ìyàtọ̀ rẹ̀. Wọn ṣé ifọkansi lati ṣé àpẹrẹ àwọn aami èdè ti yoo ṣàlàyé idanimọ orílẹ̀ èdè kan.[5]
Huda tẹsiwaju pe Muhammad Ahmad Mahjub ṣé alaye ìmọ̀ràn ti iwe-kikọ Sudanese "ti á kọ ní èdè Arabic ṣùgbọ́n ti a fí kun pẹlú àwọn idiomu ti ilẹ wa, nítorí èyí ni ohun ti ó ṣètò àwọn iwe-iwe ti orílẹ̀ èdè kan yàtọ̀ si èkejì." Ẹgbẹ Fajr ti rii ìfarahàn àkọ́kọ́ rẹ ninu àwọn iṣẹ ti Muhammad al-Mahdi al-Majdhub. Ó di akéwì àkọ́kọ́ tí àwọn ìwé rẹ̀ ṣe àfihàn ìmọ̀ jíjẹ́ ti àwọn àṣà “Black” àti “Arab” méjèèjì.[5]
Alariwisi Osama Taj Al-Sir gbàgbọ́ pe "Sudanism" (tabi Sudanisation) jẹ kedere ninu ewì al-Majdhub, eyiti ó hàn ní ojú inú rẹ, àwọn àwòrán àti èdè rẹ, eyiti ọmọ rẹ ti o ku, onise ìròyìn Awad Al-Karim al-Majdhub, ẹniti sọ nípa baba rẹ pe, "Bóyá ohun ti ó ṣe ìyàtọ̀ èdè al-Majdhub ní idapọ rẹ - nigbami - Laarin aṣa-ara àti èdè Larubawa ti o wa titi ti lilo èdè tí ọrọ ọrọ̀ lasan àti ki ó gbìn rẹ sinu asọ ti ewi rẹ.[1][6][7] Osama Taj Al-Sir, Ọjọgbọn tí Litireso ní Ilé-ẹ̀kọ́ gíga tí Khartoum sọ fún Al-Jazeera Net pe “al-Majdhub gbé ìgbésí ayé Sudan lọ si ewi, àti pé o jẹ ọkàn ninu àkọ́kọ́ lati dapọ laarin àwọn oloye-ọrọ àti ti o wọpọ, iṣẹ àkànṣe ara ìlú Sudan ṣé aṣojú ìlànà àṣà fún ú”.[1][5][7]
Al-Siddiq Omar Al-Siddiq, jẹri pe Sudanism kii ṣé ẹya pataki ti al-Majdhub nikan, àti pe àwòrán ewì jẹ ọkàn ninu eyiti ó hàn gbangba jùlọ laarin wọn. Al-Majzoub jẹ ẹda ní yiya àwọn àwòrán àti ìgboyà ni iyaworan na, àti pé “audacity” yii ko ní opin si àwọn àwòrán nikan.[1][7]
Ọkan nínú àwọn ẹyà pataki jùlọ ti ewì al-Majdhub ní ìwúlò rẹ si ọkùnrin ti o rọrùn ni ita, bí Osama Taj Al-Sir ṣé gbàgbọ́ pe Al-Majzoub: “Ewì ti o gbé - ní ewì ti o ga jùlọ àti èdè alaworan - lati aarin aarin ti ìgbésí aye si àgbègbè rẹ (èdè,àwùjọ, àti ìṣèlú). Ó kọ̀wé nípa àwọn tó ní ṣọ́ọ̀bù kọfí, àwọn tí ń fọ bàtà, àpò àpò, ẹni tó ń ta ẹ̀wà, ẹni tó ń tajà, alágbe, àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ. al-Majdhub ti mẹnukan àwọn ìdí rẹ ninu ìbẹ̀rẹ̀ Nar al-Majdhub pe: “Mo tí jàǹfààní púpọ̀ ninu dídarapọ̀ mọ́ eniyan, pàápàá àwọn tálákà, nítorí pe wọn ní òótọ́-ọkàn ti o yanilẹnu ti o ṣé mi ní àǹfààní ti o si mú mi larada”.[1][7]
al-Majdhub kọ àwọn oríṣiríṣi ìwé miiran àti àwọn akojọpọ.[8] O tún ṣé alábàápín ninu àwọn ìwé ìròhìn, fún àpẹẹrẹ, The Nile, Hana Omdurman, Youth and Sports, àti àwọn ìwé ìròhìn Sudanese miiran. Ní èdè Lárúbáwá, Dar Al-Hilal, Al-Doha, àti iwe ìròhìn Beirut Al-Adab ti ń gbé iṣẹ rẹ jáde. O ní ọpọlọpọ àwọn ifọrọwanilẹnuwo lórí rédíò, eyiti ó ṣé pataki jùlọ ni àwọn ifọrọwanilẹnuwo rẹ pẹlú rédíò àti tẹlifisiọnu Sudanese, Voice of the Arab, Voice of America, German, Egypt and Tunisian radio.
Ewì àti mookomooka iṣẹ[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
- Diwan Fire of al-Majazib (Arabic: نار المجاذيب), 1969[9][10]
- Diwan Honor and Immigration (Arabic: الشرافة والهجرة), 1973
- Lengthy Good News, Crows, Exodus (Arabic: طولة البشارة، الغربان، الخروج), 1975
- Diwan Manabir (Arabic: منابر), 1982
- Diwan Of Those Things (Arabic: تلك الأشياء), 1982
- A Beggar in Khartoum (Arabic: شحاذ في الخرطوم), 1984 (poetry play)
- Diwan Cruelty in Milk (Arabic: القسوة في الحليب), 2005
- Diwan Sounds and Smoke (Arabic: أصوات ودخان), 2005
- Diwan Raid and Sunset (Arabic: غارة وغروب), 2013
Ìgbésí aye òṣèlú[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
al-Majdhub ṣé idasile pẹlú Mahmoud Muhammad Taha Ẹgbẹ arákùnrin Republikani ní Sudan ní ọdún 1945.[11] Ẹgbẹ arákùnrin Republikani ṣé alabapin ninu ija fún òmìnira lodisi ìjọba amunisin ti Ìlú Gẹẹ́sì-Egipti. al-Majdhub ni àwọn ewì iyin àwọn ipò ti àwọn Republikani Party àti Mahmoud Muhammad Taha.[12]
al-Majdhub ku ní ọjọ kẹta Oṣù Kẹta ọdún 1982 ni Omdurman, Sudan.[1]
Legesi[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
al-Majdhub ti gba idanimọ ninu ìtàn-akọọlẹ ti àwọn ìwé ara ìlú Sudan gẹgẹbi itọpa ninu isọdọtun ti ewì Sudanese. Wọ́n jẹ́wọ́ rẹ̀ pé ó dá ẹgbẹ́ olórin ewì kan sílẹ̀, pẹ̀lú ìbátan rẹ̀ Abdalla al Tayeb, tí ó ṣe ọ̀nà tuntun sí ìṣẹ̀dá ewì, yíyọ kúrò nínú ìbílẹ̀ àti àwọn ẹ̀kọ́ ewì líle.[3] Ilé-ìwé ewì tuntun yii gba àṣà ti ko ni ihamọ àti òmìnira díẹ̀ sii, ní ìbámu pẹlú àwọn ìṣe ti àwọn ewì àsìkò.[4]
Àwọn Itokasi[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
- ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 https://www.aljazeera.net/culture/2022/3/3/%d9%85%d9%86-%d9%84%d9%8a%d9%84-%d8%a7%d9%84%d8%af%d8%a7%d9%85%d8%b1-%d8%a7%d9%84%d8%b3%d8%a7%d9%83%d9%86-%d8%a5%d9%84%d9%89-%d8%b5%d8%ae%d8%a8-%d8%a7%d9%84%d8%ae%d8%b1%d8%b7%d9%88%d9%85-40
- ↑ "رابطة أدباء الشام - أشعار المبدع الراحل محمد المهدي المجذوب". www.odabasham.net. Retrieved 2023-05-21.
- ↑ 3.0 3.1 "Ẹda pamosi". Archived from the original on 2023-05-21. Retrieved 2023-12-11.
- ↑ 4.0 4.1 Kramer, Robert S.; Lobban, Richard Andrew; Fluehr-Lobban, Carolyn (2013) (in en). Historical Dictionary of the Sudan. Rowman & Littlefield. pp. 265. ISBN 978-0-8108-6180-0. https://books.google.com/books?id=WAs7lGNkVBkC&dq=%22Muhammad+al-Mahdi+al-Majdhub%22+-wikipedia&pg=PA284.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 https://dx.doi.org/10.3366/edinburgh/9781474474962.003.0005
- ↑ Abusabib, Mohamed (March 2001). "Back to Mangu Zambiri: Art, Politics and Identity in Northern Sudan" (in en). New Political Science 23 (1): 89–111. doi:10.1080/07393140120030359. ISSN 0739-3148. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07393140120030359.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 'Abdul-Hai, Muhammad (1976). "Conflict and Identity : The Cultural Poetics of Contemporary Sudanese Poetry". Présence Africaine 99-100 (99/100): 60–81. doi:10.3917/presa.099.0060. ISSN 0032-7638. JSTOR 24350498. https://www.jstor.org/stable/24350498.
- ↑ "المجذوب يضرب صدره علي وطن زائف". صحيفة التغيير السودانية , اخبار السودان (in Èdè Árábìkì). 2022-03-03. Retrieved 2023-05-21.
- ↑ المجذوب, محمد المهدي. "ديوان محمد المهدي المجذوب". الديوان (in Èdè Árábìkì). Retrieved 2023-05-21.
- ↑ "Muhammad al-Mahdi al-Majthub – Sudanese Literature" (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). 2020-04-16. Retrieved 2023-05-21.
- ↑ Thomas, Edward (2010-11-23) (in en). Islam's Perfect Stranger: The Life of Mahmud Muhammad Taha, Muslim Reformer of Sudan. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-78673-496-9. https://books.google.com/books?id=HeqKDwAAQBAJ&dq=%22Muhammad+al-Mahdi+al-Majdhub%22&pg=PP1.
- ↑ Thomas, Edward (2010-11-23) (in en). Islam's Perfect Stranger: The Life of Mahmud Muhammad Taha, Muslim Reformer of Sudan. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-78673-496-9. https://books.google.com/books?id=HeqKDwAAQBAJ&dq=%22Muhammad+al-Mahdi+al-Majdhub%22+-wikipedia&pg=PA278.
Itesiwaju ní kíkà[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
Fakhreddine, Huda J. (2021-03-31), "Muhammad al-Maghut and Poetic Detachment", The Arabic Prose Poem, Edinburgh University Press, pp. 107–137, ISBN 9781474474962, doi:10.3366/edinburgh/9781474474962.003.0005, retrieved 2023-05-21
Ìta ìjápọ[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
- "BBC Radio 4 - Something Understood, Moving with God". BBC (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2023-05-21.