Sankofa (fiimu)
| Sankofa | |
|---|---|
| Fáìlì:Sankofafilm.jpg The DVD cover | |
| Adarí | Haile Gerima |
| Òǹkọ̀wé | Haile Gerima |
| Àwọn òṣèré | Kofi Ghanaba Oyafunmike Ogunlano Alexandra Duah |
| Olùpín | Mypheduh Films |
| Déètì àgbéjáde | 1993 |
| Àkókò | 124 minutes |
| Orílẹ̀-èdè | Burkina Faso / Germany / Ghana / US / UK |
| Èdè | English |
Sankofa (Amharic: ሳንኮፋ) jẹ fiimu iṣere ti ara Etiopia ti o ṣejade ni ọdun 1993 nipasẹ Haile Gerima ti o dojukọ iṣowo ẹrú Atlantic. Itan naa ni Oyafunmike Ogunlano, Kofi Ghanaba, Mutabarukvsb gsvv hsa, Alexandra Duah, ati Afemo Omilami. Ọrọ Sankofa ni itumọ rẹ lati ede Akan Ghana ti o tumọ si "pada sẹhin, wa, ki o si ni ọgbọn, agbara ati ireti," ni ibamu si Dokita Anna Julia Cooper. Ọrọ Sankofa tẹnumọ pataki ti eniyan ko ni jinna si ohun ti o ti kọja lati le ni ilọsiwaju ni ọjọ iwaju. Ninu fiimu naa, Sankofa jẹ afihan nipasẹ ẹiyẹ ati orin ati ilu onilu ti Ọlọhun. Fiimu Gerima ṣe afihan pataki ti ko ni awọn eniyan ti idile Afirika ti o jinna si awọn gbongbo Afirika wọn. Gerima lo irin-ajo ti iwa Mona lati ṣe afihan bi imọran Afirika ti idanimọ ti o wa pẹlu idanimọ awọn gbongbo eniyan ati "pada si orisun ọkan" (Gerima).[1] [2]
Idite[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
Fiimu naa bẹrẹ pẹlu agbalagba Divine Drummer, Sankofa (ti Kofi Ghanaba ṣe), ti o nṣire Fontomfrom drums ti o nkorin gbolohun naa "Ẹmi ti o duro ti awọn okú, dide." Eyi ni ọna ibaraẹnisọrọ rẹ pẹlu awọn baba ti ilẹ Afirika, pataki Ghana. Ìlù rẹ̀ ṣe pàtàkì ní mímú ẹ̀mí àwọn baba ńlá rẹ̀ wá, tí wọ́n kú nígbà Maafa padà sílé. Itan naa lẹhinna tẹsiwaju lati ṣafihan Mona (Oyafunmike Ogunlano), awoṣe Amẹrika-Amẹrika ti ode oni ni igba fọto kan ni etikun Ghana .
Awọn igba gba ibi ni Cape Coast Castle ibi ti o writhes lori ilẹ bi awọn oluyaworan iwuri rẹ lati fojuinu o ni ibalopo pẹlu awọn kamẹra. Mona ko mọ itan-akọọlẹ ti awọn ile-iṣẹ ẹrú ti Iwọ-oorun Afirika bii iṣowo ẹrú Cape Coast Castle nitori pe o ti ge asopọ lati awọn gbongbo Afirika rẹ fun igba pipẹ. Lakoko ti Mona wa lori awoṣe eti okun, o pade ọkunrin arugbo aramada Sankofa ti o n ṣe ilu ni ibẹrẹ fiimu naa.
Sankofa ṣe iranti Mona nigbagbogbo lati ranti ohun ti o ti kọja ati pe o tẹnumọ pe Cape Coast Castle, ile-iṣẹ ẹru iṣaaju kan, jẹ aaye mimọ, bi o ti n ṣe awọn ẹmi ti awọn ọmọ Afirika ti o ni ẹru ti wọn mu ni awọn ẹwọn lati Cape Coast si Amẹrika. Ó gbìyànjú láti dí àwọn arìnrìn-àjò afẹ́ lọ́wọ́ láti wọ ilé iṣẹ́ ẹrú olókìkí yìí. Nigbati Mona wọ ile-iṣẹ ẹrú, a gbe e pada ni akoko nibiti ọpọlọpọ awọn ọmọ Afirika ti o jẹ ẹrú ti yika rẹ. Mona gbìyànjú láti sá kúrò ní ilé iṣẹ́ ẹrú náà, àwọn oníṣòwò ẹrú ará Yúróòpù sì pàdé rẹ̀ tí ó gbìyànjú láti ronú nípa sísọ pé òun òmìnira. Àwọn oníṣòwò ẹrú náà kò kọbi ara sí ẹ̀sùn tí Mona sọ pé wọ́n fà á lọ sínú iná níbi tí wọ́n ti bọ́ aṣọ rẹ̀, tí wọ́n sì fi irin gbígbóná sọ ọ́.
Mona lẹhinna gba igbesi aye iranṣẹ ile kan ti a npè ni Shola "lati gbe igbesi aye awọn baba rẹ ti o ni ẹru." Wọ́n gbé e lọ sí oko ọ̀gbìn Lafayette ní Gúúsù United States níbi tí ó ti ń jìyà ìlòkulò láti ọ̀dọ̀ àwọn ọ̀gá ẹrú rẹ̀ tí ó sì sábà máa ń jẹ́ ìfipábánilòpọ̀. Lori gbingbin, Shola pade Nunu (Alexandra Duah), ọwọ aaye ti a bi ni Afirika ti o ranti "awọn ọna atijọ" ati pe a ṣe apejuwe bi "ẹrú iya ti o lagbara pẹlu iṣaro ọlọtẹ"; [3] Noble Ali ( Afemo Omilami ), olori kan ti o pin iṣootọ laarin awọn oluwa rẹ ati awọn ẹrú ẹlẹgbẹ rẹ ati ẹniti o fẹràn Nunu gidigidi ti o kọ lati jẹ ki ohunkohun ṣẹlẹ si i; ati Shango ( Mutabaruka ), ẹrú ọlọ̀tẹ̀ kan ní Ìwọ̀ Oòrùn Íńdíà tí wọ́n tà fún àwọn Lafeyettes lẹ́yìn tí wọ́n kà á sí ẹni tó ń dá wàhálà sílẹ̀, tí kò sì pẹ́ tó nífẹ̀ẹ́ Ṣọ́lá.
Oruko Shango ni oruko Olorun ti ààrá ati mànàmáná Yorùbá, ó sì ń fi ìdúróṣinṣin hàn sí àwọn ẹrú ẹlẹgbẹ́ rẹ̀ débi pé ó lè fi ẹ̀mí ara rẹ̀ wewu. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìgbà ló wà níbi tó ti kó ara rẹ̀ sínú wàhálà fún gbígbìyànjú láti jà fún ẹrú mìíràn. Ó sábà máa ń ṣe àwọn ìwà ọ̀tẹ̀ bíi gbígbìyànjú láti jẹ́ kí Ṣọ́lá fi májèlé bá alábòójútó tàbí kó tiẹ̀ gé ìrèké gé nítorí ìbínú. Nígbà tí wọ́n béèrè lọ́wọ́ rẹ̀ pé kí nìdí tí òun ò fi ní sá kúrò nínú oko náà, ó ní torí pé òun ò lè fi àwọn ẹrú ẹlẹgbẹ́ òun sílẹ̀. Mejeeji Nunu ati Shango koju ati ṣọtẹ si eto ẹrú nipa ṣiṣe ohun gbogbo ni agbara wọn lati ni ominira. Shola jẹri Nunu ati Shango ti n ṣe itara ni awujọ aṣiri kan ti o ni awọn ipade ni alẹ ti o si ni awọn ọmọ ẹgbẹ ti o ni awọn ẹru lati oko Lafayette ati awọn ohun ọgbin miiran. Ni akọkọ, Shola sọ pe oun ko le gba ararẹ lati darapọ mọ awujọ asiri nitori igbagbọ Kristiani. Awọn ẹrú ti awujọ lapapọ pinnu lati ṣe iṣọtẹ kan eyiti o fi opo ilẹ ireke sinu eeru.
Nunu wa sinu rogbodiyan pẹlu rẹ ara adalu-ije ọmọ, Joe, ti o ti wa ni baba nipasẹ kan funfun ọkunrin ti o ifipabanilopo Nunu lori kan eru ọkọ. Joe (Nick Medley) ti jẹ́ ẹrú orí ó sì ní láti bá àwọn ẹrú mìíràn wí lọ́pọ̀ ìgbà láti mú kí ọ̀gá rẹ̀ láyọ̀. Joe patapata nani rẹ African idanimo ati ki o ka ara a funfun Christian akọ. [4] O jẹ ọpọlọ nipasẹ Baba Raphel (Reginald Carter) ti o kọ Joe pe awọn ọmọ Afirika lori gbingbin, pẹlu iya tirẹ, jẹ
Ni gbogbo fiimu naa, Shola maa yipada diẹdiẹ lati jijẹ ẹrú ti o ni ifaramọ si ọkan ti o ni imọlara ọlọtẹ lẹhin ti Shango fun ni ẹyẹ Sankofa. Eye naa je ti baba Shango nigba kan ri, Shango si pinnu lati gbe e fun Shola leyin ti won ti na a fun o fe sa. Ni atilẹyin nipasẹ ipinnu Nunu ati Shango lati tako eto naa, Shola darapọ mọ wọn lati ba awọn oluwa rẹ jagun ninu iṣọtẹ kan nibiti o ti gbẹsan ni ifipabanilopo funfun rẹ ti o si pa a. [5] Lẹhin awọn idanwo rẹ, Shola pada si lọwọlọwọ bi Mona, ni mimọ jinna ti awọn gbongbo Afirika rẹ. [6] O ti wa ni kí nipasẹ obinrin kan ti o sọ pé "Ọmọ mi, kaabo pada" ati ki o rin ti o ti kọja awọn fotogirafa ti o symbolizes colonialism ati westernization . [7] Mona ti ni oye bayi ati pe o ni itara nipasẹ ohun orin Sankofa ati ilu Afirika rẹ. O darapọ mọ ẹgbẹ kan ti awọn eniyan dudu ti wọn tun ti kọ ohun ti Sankofa tumọ si gaan ti wọn tun ṣe asopọ si awọn gbongbo wọn. Nunu jade kuro ni ile-iṣọ ẹrú nigba ti Mona wa ni itara ati ki o ta omije ayọ. Nibayi, Sankofa the Divine Drummer ṣe awọn ilu rẹ, o nkorin: "Ẹmi ti o duro ti awọn okú, dide ki o si gba ẹmi ji ti awọn ti a ji ni Afirika." Fiimu naa pari pẹlu ẹiyẹ ti o ga soke ni ọrun ti o nfihan itusilẹ ikẹhin ti awọn wọnni ti wọn ti rii itumọ otitọ ti ọrọ naa “Sankofa” ti wọn si tun ti sopọ mọ ohun ti o kọja.
Simẹnti[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
- Sankofa, Kofi Ghanaba
- Mona/Shola, Oyafunmike Ogunlano
- Nunu, Alexandra Duah
- Joe, Nick Medley
- Shango, Mutabaruka
- Afemo Omilami
- Reggie Carter
- Mzuri
- Jimmy Lee Savage
- Hasinatu Camara
- Jim Faircloth
- Stanley Michelson
- John A. Mason
- Louise Reid
- Roger Dókítà
- Alditz McKenzie
- Crispin Rigby
- Maxwell Parris
- Hossana Ghanaba
Lominu ni gbigba[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
Sankofa gba ami-eye nla nibi ayẹyẹ Cinema Africa ni Italy ati Cinematography to dara julọ ni FESPACO Pan-African Film Festival ni Burkina Faso.
A tun ṣe atokọ fiimu naa gẹgẹbi ọkan ninu 500 Awọn fiimu pataki ti o ṣe pataki lati dagba itọwo nla ni Cinema nipasẹ awọn ọjọgbọn ti Awọn ẹkọ fiimu ni Ile-ẹkọ giga Harvard, labẹ akọle “awọn fiimu pataki julọ ninu itan-akọọlẹ ti sinima agbaye, 1980-2000.” [8]
"Fiimu naa ti pade pẹlu ifọwọsi nla nipasẹ awọn olugbo, eyiti o ni itara pupọ bi mo ṣe jẹ nipasẹ ere apọju wakati meji yii.” (William Beik, Oṣu Keje ọdun 1994)
Gerima ti ara ilu Etiopia, ti a mọ julọ fun “Bush Mama” — aworan 1976 rẹ ti obinrin talaka kan ti o ngbe ni Watts — ti mu aṣa ti o yatọ ati aise nigbagbogbo ṣugbọn aṣẹ aṣẹ nigbagbogbo ti alabọde rẹ lati koju awọn ẹru ti ifi ati awọn oniwe- pataki ti o duro, boya bi ko si oṣere miiran ti o ni. ” [4]
" Sankofa (1993) jẹ akọọlẹ itan ti o ni idaniloju ti Maafa, Holocaust Afirika. Fiimu ọlọrọ yii ṣe afihan ifiranšẹ lati oju ti ọpọlọpọ awọn Blacks ti kọ, itan-akọọlẹ wọn. O ṣawari awọn akori ti isonu ti idanimọ ati imoye ẹda-ara; ọwọ ati pada si awọn gbongbo baba wa; ati mimọ awọn asopọ ti o wa laarin awọn eniyan ti idile Afirika ti o ngbe jakejado agbaye. [9]
"O han gbangba, Gerima ni ipinnu fun Sankofa lati faagun awọn aala ti aṣoju Black ni awọn ọna ti o ni awọn oniruuru diẹ sii, ti o daju, ati awọn aworan ti o ni agbara ati, ni ọwọ, jẹ ki awọn olugbo Black ri ara wọn ni awọn ọna titun ti o ti kọ silẹ lati awọn aworan ti o ni agbara." [10]
Awọn yiyan[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
A yan fiimu naa fun Golden Bear ni 43rd Berlin International Film Festival .[11]
Tun tu silẹ[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
Ni ọdun 2021, ARRAY ṣe atunṣe fiimu naa ni 4K pẹlu ṣiṣe iṣere ti o lopin ati itusilẹ lori Netflix ni Oṣu Kẹsan Ọjọ 24, Ọdun 2021. O ni ifilọlẹ itusilẹ LA rẹ akọkọ ni DuVernay's Array Creative Campus.
Wo eleyi na[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
- Pamela Woolford, PDF "Ifiranṣẹ Ẹru: Ifọrọwọrọ pẹlu Haile Gerima" Iyipada, No.. 64. (1994), ojú ìwé. 90–104.
Ita ìjápọ[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
- Sankofa Official Aye
- Sankofa , (IMDb) (Gẹ̀ẹ́sì)
Awọn itọkasi[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
- ↑ "Special Issue Editor Introduction Sankofa The Deed of Memory". Phylon 51 (1). 2014. ISSN 0031-8906.
- ↑ "Sankofa". Archived from the original on 23 June 2002.
- ↑ "Review/Film; Reliving a Past of Slavery". https://www.nytimes.com/1994/04/08/movies/review-film-reliving-a-past-of-slavery.html.
- ↑ 4.0 4.1 "MOVIE REVIEW : 'Sankofa' Delivers Powerful Indictment of Evil of Slavery". https://articles.latimes.com/1995-05-12/entertainment/ca-65304_1_sankofa-indictment-powerful.
- ↑ Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs named:2 - ↑ Look Homeward, Angel: Maroons and Mulattos in Haile Gerima's 'Sankofa'.
- ↑ Film Review - "Sankofa". https://www.academia.edu/12591456.
- ↑ "500 utterly essential movies to cultivate great taste in cinema". Archived from the original on 2018-04-19. https://web.archive.org/web/20180419183728/https://brightside.me/article/500-utterly-essential-movies-to-cultivate-great-taste-in-cinema-47855/.
- ↑ Sankofa: 'One Must Return to the Past in Order to Move Forward' A film review. https://www.proquest.com/openview/cc605c53fa691780b831385288e441dd/1.
- ↑ A Return to the Past. https://islandora.wrlc.org/islandora/object/dcislandora%3A52.
- ↑ "Berlinale: 1993 Programme". berlinale.de. Retrieved 2011-05-30.