Ṣiṣunu

Lát'ọwọ́ Wikipedia, ìwé ìmọ̀ ọ̀fẹ́
Ṣiṣunu
ṢiṣunuAworan ohun apẹẹrẹ rotavirus, okunfa ida 40% irele-iwosan lwo ṣiṣunu lara awọn ọmọde labẹ ọdun marun.[1]
ṢiṣunuAworan ohun apẹẹrẹ rotavirus, okunfa ida 40% irele-iwosan lwo ṣiṣunu lara awọn ọmọde labẹ ọdun marun.[1]
Aworan ohun apẹẹrẹ rotavirus, okunfa ida 40% irele-iwosan lwo ṣiṣunu lara awọn ọmọde labẹ ọdun marun.[1]
Ìpínsọ́wọ̀ àti àwọn òkunfà ìta
ICD/CIM-10A09., K59.1 A09., K59.1
ICD/CIM-9787.91 787.91
DiseasesDB3742
MedlinePlus003126

Ṣiṣunu tàbi ṣiṣunu ohun ni ipo idamira inu rirun loojọ. O maa n gba ọjọ meloo kan eyi ti o n fa ara gbigbẹ lara pipadanu omi. Awọn aami ara gbigbẹ maa n bẹrẹ lara ipadanu ara fifa ati ayipada ara ẹni. Eyi le di idinku itọ, ipadanu awọ ara, ti iyara mi, ati idinku itaraji bi o ti n pọsi. Idinku ṣugbọn kiiṣe igbẹ ṣiṣan awọn ọmọwọ ti o n muyan, sibẹsibẹ, o le daa.[2]

okunfa ti o wọpọ ni àkóràn ti awọn ifun eyi ti boya àwọn àkóràn, kokoro àkóràn, afomọ, tabi ipo ti a mọsi inu kikun. Awọn akoran yii maa n waye lara ounjẹ tabi omi ti o ni kokoro lara igbẹ, tabi taara lara ẹni ti o ni arun yii. A le pin si ipele mẹta: ṣiṣunu olomi igba kukuru, ṣiṣunu ọlọjọ igba kukuru, ati bi o ba ju ọsẹ meji lọ, ṣiṣunu lemọlemọ. ṣiṣunu olomi igba kukuru lejọ lara akoran ti ṣiṣu ati bibi. Bi o bani ẹjẹ ninu a maa n peni ṣiṣu ẹjẹ.[2] Ọpọ okunfa aini-akoran le di ṣiṣunu ti o pẹlu: hyperthyroidism, aigba ṣuga duro, aarun inu fifẹ, ọpọ ilo oogun, ati aami inu riro ati imi.[3] Ni ọpọ igba awọn aṣa igbẹ ni ako nilo lati jẹri okunfa gan an.[4]

Dídádúró ti akoran ṣiṣunu nipa imudara imọtoto, mimọ omi mimu, ati ọwọ fifọ. Ifun lọmu okere oṣu mẹfa ní a gbàníyànjú ogun ilodisi ajakalẹ arun. ọna abayọ ida omi pada sara (ORS), eyi ti o jọ omi mimọ pẹlu iwọn iye iyọ ati ṣuga, ohun ni aayo itọju. Tabulẹti Zinc ní a tun gbàníyànjú.[2]Itọju yii ni o ti gba ẹmi miliọnu 50 awọn ọmọde la ni ọdun 25 sẹyin.[1] Nigba ti awọn eniyan bani ṣiṣunu a gbàníyànjú ki wọn maa jẹ ounjẹ onilera ati ki awọn ọmọ wẹwẹ maa mu ọyan.[2] Bi kobasi ORS ti a polowo, ọna abayọ ti a ṣe nile ni a lelo.[5] Fun awọn ti o ni omi gbigba ara ti o lewu, ifa omi sara ni a lelo.[2] Ni ọpọ igba; sibẹsibẹ, ni a le bojuto nipa ilo omi lati ẹnu.[6] awọn aṣodi si kokoro, ti a kii saba lo, ni a le gbaniyanju ni awọn kan bi awọn ti o ni ṣiṣe aajo ati iba lile, awọn ti o ni lile iṣunu ti o n tẹle awọn arinrin-ajo, ati awọn ti o ni awọn kokoro ati afomọ pato ninu igbẹ wọn.[4] Loperamide le ṣeranwọ lati dẹkun iye inu kikun ṣugbọn ako gbaniyanju fun awọn ti o ni arun lile.[4]

Bi 1.7 si? 5 iṣẹlẹ biliọnu ti ṣiṣunu n ṣẹlẹ lọdọdun.[2][3] O wọpọ awọn orilẹ ede ti o n gberu, nibiti awọn ọmọde ti n ni ṣiṣunu ni o kere ẹmẹẹta lọdun.[2] Lagbaye, ni 2012, ohun ni ekeji okunfa ti o wọpọ iku awọn ọmọde ti o kere si marun (0.76 milionu tabi 11%).[2][7] Iemlemọ iwọpọ ṣiṣunu naa wọpọ aijẹun to ati ti o ṣokunfa iwọpọ laarin awọn ti o keresi ọmọ ọdun marun.[2] Awọn iṣoro ọlọjọ pipọ ti o le waye pẹlu ailera idagba ara ati ọpọlọ.[7]

Awọn itọkasi[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

  1. 1.0 1.1 "whqlibdoc.who.int" (PDF). World Health Organization. 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 "Diarrhoeal disease Fact sheet N°330". World Health Organization. April 2013. Retrieved 18 June 2014. 
  3. 3.0 3.1 Doyle, edited by Basem Abdelmalak, D. John (2013). Anesthesia for otolaryngologic surgery. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 282–287. ISBN 1107018676. 
  4. 4.0 4.1 4.2 DuPont, HL (Apr 17, 2014). "Acute infectious diarrhea in immunocompetent adults.". The New England journal of medicine 370 (16): 1532–40. doi:10.1056/nejmra1301069. PMID 24738670. 
  5. Prober, edited by Sarah Long, Larry Pickering, Charles G. (2012). Principles and practice of pediatric infectious diseases (4th ed.). Edinburgh: Elsevier Saunders. p. 96. ISBN 9781455739851. http://books.google.ca/books?id=TN2Gu2Af1BIC&pg=PA96. 
  6. ACEP. "Nation’s Emergency Physicians Announce List of Test and Procedures to Question as Part of Choosing Wisely Campaign". Choosing Wisely. Retrieved 18 June 2014. 
  7. 7.0 7.1 "Global Diarrhea Burden". CDC. January 24, 2013. Retrieved 18 June 2014.