Kùwéìtì

Orílẹ́-ẹ̀dẹ̀ Kùwéìtì State of Kuwait دولة الكويت Dawlat al-Kuwayt
Àsìá Coat of arms
Orin ìyìn: Al-Nasheed Al-Watani
Olùìlú àti ìlú tótóbijùlọ	Kuwait City
Àwọn èdè ìṣẹ́ọba	Arabic
Orúkọ aráàlú	Kuwaiti
Ìjọba	Constitutional hereditary emirate
• Emir	Mishal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah
• Prime Minister	Mohammad Sabah Al-Salem Al-Sabah
Establishement
• First Settlement	1613
• Bani Utbah tribe foundation	1705
• Anglo-Ottoman Convention	1913
• Independence	19 June 1961
Ìtóbi
• Total	18,098 km2 (6,988 sq mi) (157th)
• Omi (%)	negligible
Alábùgbé
• 2009 estimate	2,889,042 (137th)
• Census	2,889,042 (20.1% are kuwaities ,25.6% are indians,30.0% are bangladesh,12.2% are asian , 12.1% are arabs)
• Ìdìmọ́ra	167.5/km2 (433.8/sq mi) (68th)
GDP (PPP)	2009 estimate
• Total	$137.450 billion
• Per capita	$38,875 (11th)
GDP (nominal)	2009 estimate
• Total	$114.878 billion
• Per capita	$32,491 (17th)
HDI (2006)	▼ 0.912  · 29th
Owóníná	Kuwaiti dinar (KWD)
Ibi àkókò	UTC+3 (AST)
• Ìgbà oru (DST)	UTC+3 ((not observed))
Ojúọ̀nà ọkọ́	right
Àmì tẹlifóònù	965
ISO 3166 code	KW
Internet TLD	.kw

Orílẹ̀-èdè Kùwéìtì (Lárúbáwá: دولة الكويت‎, pronounced [dawlat alkuwayt]) je Ile-Emiri Arabu aladani to ni bode mo Saudi Arabia ni guusu ati Irak ni ariwa ati iwoorun. Ijinna to pojulo lati ariwa de guusu je 200 km (120 mi) ati lati ilaoorun de iwoorun je 170 km (120 mi). Iposieniyan re je 2.889 legbegberun ati agbegbe 18,098 km².

Lára ọdún 1946 sí 1982, Kuwait ṣe àtúnṣe tó pọ̀ jùlọ, tí owó epo ṣàkóso fún un. Ní àárín ọdún 1980, orílẹ̀-èdè náà dojú kọ ìṣòro ìṣàkóso àti ìdààmú ìṣètò-ọrọ lẹ́yìn tí ọjà iṣura bàjẹ́. Kuwait tún ní láti koju ìkọlu àwọn ọmọ-ogun tí ń ṣe atilẹyin fún Iran ní àkókò Ogun Iran–Iraq nítorí ìtìlẹyìn owó rẹ fún Iraq. Ní ọdún 1990, Iraq kọlu Kuwait, fi ìjọba amáyédẹrùn ṣe àṣẹ, lẹ́yìn náà sì gba ilẹ̀ náà labẹ́ Saddam Hussein lẹ́yìn àríyànjiyàn lórí ìṣètò epo. Ìjọba Iraq ló parí ní ọjọ́ kejidinlogun, oṣù keji, ọdún 1991, nígbà tí àwọn ọmọ ogun àjọṣepọ̀ ti U.S. àti Saudi ṣe ìgbàlà Kuwait nígbà Ogun Gulf.

Bii ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede Arab miiran ni Gulf Persian, Kuwait jẹ emirate nibiti emir ṣiṣẹ bi ori ipinle, ati idile Al Sabah ti n ṣakoso ṣe ipa pataki ninu eto iṣelu ti orilẹ-ede naa. Islam, ni pataki ẹka Maliki ti Islam Sunni, jẹ ẹsin ijọba osise ti Kuwait. Orilẹ-ede naa ni eto-ọrọ ti o ni owo oya giga ti o ni atilẹyin nipasẹ awọn ifipamọ epo kẹfa ti o tobi julọ ni agbaye. Kuwait ni a mọ bi oludari agbegbe ni awọn iṣẹ ọnà ati aṣa olokiki, nigbagbogbo tọka si bi 'Hollywood ti Gulf'. O ṣe ipilẹṣẹ iṣipopada iṣẹ ọnà igbalode atijọ julọ ni Arabian Peninsula ati pe o ti ṣe agbejade diẹ ninu awọn oṣere asiwaju ti agbegbe naa. Aṣa Kuwaiti, pẹlu itage, redio, orin, ati awọn opera ọṣẹ tẹlifisiọnu, ni a pin pẹlu awọn orilẹ-ede Gulf Cooperation Council (GCC) ti o wa nitosi. Kuwait jẹ ọmọ ẹgbẹ oludasile ti GCC ati pe o tun jẹ apakan ti United Nations, Arab League, ati OPEC.