Jump to content

Ìpínlẹ̀ Bẹ́núé

Lát'ọwọ́ Wikipedia, ìwé ìmọ̀ ọ̀fẹ́
(Àtúnjúwe láti Ipinle Benue)
Ipinle Benue
Ipinle
Emblem of Benue State
Seal
Nickname(s): 
Food Basket of the Nation
Location of Benue State in Nigeria
Location of Benue State in Nigeria
Coordinates: 7°20′N 8°45′E / 7.333°N 8.750°E / 7.333; 8.750Coordinates: 7°20′N 8°45′E / 7.333°N 8.750°E / 7.333; 8.750
CountryNaijiria
Date created3 February 1976
CapitalMakurdi
Government
 • BodyGovernment of Benue State
 • GovernorSamuel Ortom (PDP)
 • Deputy GovernorBenson Abounu (PDP)
 • LegislatureBenue State House of Assembly
 • SenatorsNE: Gabriel Suswam (PDP)
NW: Emmanuel Yisa Orker-Jev (PDP)
S: Patrick Abba Moro (PDP)
 • RepresentativesList
Area
 • Total34,059 km2 (13,150 sq mi)
Area rank11th of 36
Population
 (2006 Census)
 • Total4,253,641[1]
 • Rank7th of 36
GDP (PPP)
 • Year2007 (estimate)
 • Total$6.86 billion[2]
 • Per capita$1,592[2]
Time zoneUTC+01 (WAT)
Dialing Code+234
ISO 3166 codeNG-BE
HDI (2018)0.598[3]
medium · 18th of 37


Ìpínlẹ̀ Benue jẹ́ ọ̀kan lára àwọn ìpínlẹ̀ ní agbègbè àríwá àáríngbùngbùn orílẹ̀ èdè Nàìjíríà pẹ̀lú ènìyàn tí ó tó mílíọ́nnù mẹ́rinlé-ní-ìdámẹ́rin gẹ́gẹ́ bí àbájáde ọdún 2006. Wọ́n dá ìpínlẹ̀ náà sílẹ̀ ní ọdún1976[4] láàárín àwọn ìpínlẹ̀ méje tí wọń dá lẹ̀ nígbà náà. Ìpínlẹ̀ náà gba orúkọ rẹ̀ látara odò Benue tí ó jẹ́ odò ẹlẹ́ẹ̀kejì tí ó gbòòrò jù ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà.[5] Ìpínlẹ̀ náà pín ààlà pẹ̀lú Ìpínlẹ̀ Nasarawasí àríwá; Ìpínlẹ̀Taraba sí ìlà-oòrùn; Ìpínlẹ̀ Kogi sí ìwọ̀-oòrùn; Ìpínlẹ̀ Enugu sí gúúsù-ìwọ̀-oòrùn; Ìpínlẹ̀ Ebonyi àti Ìpínlẹ̀ Cross-Rivers sí gúúsù; ó sì tún pín ààlà pẹ̀lú orílẹ̀ èdè Cameroon sí gúúsù-ìlà-oòrùn.[6] Ó ní àwọn olùgbé tí àwọn tí ó gbilẹ̀ jùlọ jẹ́ àwọn ará Tiv, Idoma àti Igede. Àwọn ọ̀wọ́ ẹ̀yà yòó kù ní Benue nìwọ̀nyí Etulo, Igbo, Jukunpeoples abbl. Olú-ìlú rẹ̀ ni Makurdi.[7] Benue lọ́lá nínú lágbègbè ọ̀gbìn; tí ó sì jẹ́ ìlú-mọ̀ọ́ká nínú ọ̀gbin: ọsàn, máńgòrò, ọ̀dùnkún, ẹ̀gẹ́, soya bínǹsì, ọkàabàbà, ẹ̀gúsí, iṣu, sesame, ráìsì, ẹ̀pà, àti Igi ọ̀pẹ.

Wọ́n sọ Ìpínlẹ̀ Benue ní ìbámu pẹ̀lú odò Benue wọ́n sì ṣẹ̀dá ẹ̀ látara Ìpínlẹ̀ Benue-Plateau tẹ́lẹ̀rí ní ọdún 1976, ní ìbárìn pẹ̀lú Igala àti àwọn apákan Ìpínlẹ̀ Kwara.[8] ní ọdún 1991, àwọn agbègbè ní Ìpínlẹ̀ Benue (pàápàá jùlọ àwọn agbègbè tí wọ́n ti ń sọ Igala), ní ìbárìn pẹ̀lú àwọn agbègbè ní Ìpínlẹ̀ Kwara State, ni wọ́n dá yọ jáde láti di apá titun ní Ìpínlẹ̀ Kogi. Àwọn ará Igbo ni a lè rí ní àwọn agbègbè ààlà àwọn agbègbè ìjọba ìbílẹ̀ bíi Obi, Oju abbl.

Àyọkà yìí tàbí apá rẹ̀ únfẹ́ àtúnṣe sí.

Ẹ le fẹ̀ jù báyìí lọ tàbí kí ẹ ṣàtúnṣe rẹ̀ lọ́nà tí yíò mu kúnrẹ́rẹ́. Ẹ ran Wikipedia lọ́wọ́ láti fẹ̀ẹ́ jù báyìí lọ.


Itokasi

[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]
  1. ↑ "2006 PHC Priority Tables – NATIONAL POPULATION COMMISSION". population.gov.ng (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Archived from the original on 10 October 2017. Retrieved 2017-10-10. 
  2. ↑ 2.0 2.1 "C-GIDD (Canback Global Income Distribution Database)". Canback Dangel. Retrieved 20 August 2008. 
  3. ↑ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2018-09-13. 
  4. ↑ "Benue at 46: Like Winston Churchill, like Samuel Ortom". TheCable (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). 2022-02-04. Retrieved 2022-03-18. 
  5. ↑ "Historical Background – I am Benue" (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2022-02-07. 
  6. ↑ "Benue State". Nigerian Investment Promotion Commission (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). 2019-01-07. Retrieved 2021-06-14. 
  7. ↑ "Makurdi | Nigeria". Encyclopedia Britannica (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2019-04-19. 
  8. ↑ "Historical Background". Government of Benue State (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). 2017-11-01. Retrieved 2020-03-09. 
Jẹ́ kíkójáde láti "https://yo.wikipedia.org/w/index.php?title=Ìpínlẹ̀_Bẹ́núé&oldid=560826"