Ìpínlẹ̀ Bayelsa

Lát'ọwọ́ Wikipedia, ìwé ìmọ̀ ọ̀fẹ́
(Àtúnjúwe láti Bayelsa State)
Ipinle Bayelsa
State nickname: Glory of all lands
Location
Location of Bayelsa State in Nigeria
Statistics
Governor
(List)
Seriake Henry Dickson (PDP)
Date Created 1 October 1996
Capital Yenagoa
Area 10,773 km²
Ranked 27th
Population
1991 Census
2005 est.
Ranked 35th

N/A
1,998,349
ISO 3166-2 NG-BY


Ìpínlẹ̀ Bayelsa jẹ́ ìpínlẹ̀ kan láàárín àwọn ìpínlẹ̀ mẹ́rìndínlógójì ní agbègbè Gúúsù-Gúúsù ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà. tí ó wà ní gbùnnùgbúnnù agbègbè Niger Delta.[1][2] Wọ́n dá Ìpínlẹ̀ Bayelsa[3] sílẹ̀ ní ọdún 1996 wọ́n sì dá ààyè rẹ̀ yọ kúrò nínú Ìpínlẹ̀ Rivers,[4] ní èyí tí ó mu jẹ́ ọ̀kan lára àwọn Ìpínlẹ̀ titun ní orílẹ̀ èdè. Yenagoa ni olú-ìlú rẹ̀. Ìpínlẹ̀ Bayelsa àti ọ̀pọ̀lọpọ̀ agbègbè rẹ̀ bọ́sí ibi ẹ̀kun-omi tí ó léwu jùlọ, tí ó ṣeéṣe kí ó máa sẹlẹ̀ lọ́dọọdún. Ó pín ààlà pẹ̀lú Ìpínlẹ̀ Rivers[4] sí ìlà-oòrùn àti Ìpínlẹ̀ Delta sí ìlà-oòrùn, pelu àwọn omi ti Atlantic Ocean[5] ti ó jẹ gàba lórí àwọn ààlà gúúsù rẹ̀.[2] Ó ní agbègbè tó tó 10, 773 km2.[6] Ìpínlẹ̀ náà ṣàkónú agbègbè ìjọba ìbílè mẹ́jọ. Àwọn sì Ekeremor, Kolokuma/Opokuma, Yenagoa, Nembe, Ogbia, Sagbama, Brass àti Gúúsù-Ijaw.[2] Ìpínlẹ̀ náà pín ààlà pẹ̀lú Ìpínlẹ̀ Rivers,[7] ní èyí tí oh jẹ́ apákan tẹ́lẹ̀rí, àti Ìpínlẹ̀ Delta.[8][9][10]

Èdè Ijaw,[11] ni ó gbòòrò jù ní sísọ Ìpínlẹ̀ Bayelsa pẹ̀lú Isoko àti Urhobo tí wọ́n sọ ní àwon ìlú àbáláyé ní Ìpínlẹ̀ náà. Ó jẹ́ ìlú àbáláyé fún àwọn ará Urhobo tí wọ́n wà ní agbègbè ìjọba ìbílè Sagbama.[12] Ó jẹ́ Ìpínlẹ̀ tí ó kéré jùlọ ní orílè-èdè Nàìjíríà[13] Gẹ́gẹ́ bí àbájáde ètò-ìkànìyàn ọdún 2006, bákan náà ni ó jẹ́ ọ̀kan lára àwọn agbègbè tí ó kéré jù ni ààyè.[2] Wíwà rẹ̀ ní agbègbe Niger Delta, Ìpínlẹ̀ Bayelsa ní odò àti ọ̀gbun níbi tí òkun tí pàdé, pẹ̀lú oríṣiríṣi omi láàárin Ìpínlẹ̀ náà ní èyí tí kò jẹ́ kí ìdàgbàsókè òpópónà tó ṣe gbòógì ó wáyé.[14]

Àwọn Ìtọ́kasí[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]

  1. "Yenagoa | Location, Facts, & Population". Encyclopedia Britannica (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2021-09-11. 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 "Bayelsa – History & Culture – Bayelsa State Government" (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Archived from the original on 2021-11-18. Retrieved 2021-09-11. 
  3. "Bayelsa State". BBC News Pidgin. Retrieved 2022-03-06. 
  4. 4.0 4.1 "Rivers state Archives". The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2022-03-06. 
  5. "The Atlantic Ocean—facts and information". Environment (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). 2019-03-18. Retrieved 2022-03-05. 
  6. "Citation Needed", Retcon Game, University Press of Mississippi, 2017-04-03, retrieved 2022-09-01 
  7. "Your-Title-Here". www.riversstate.gov.ng (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Archived from the original on 2022-03-06. Retrieved 2022-03-06. 
  8. "Learn About Bayelsa State, Nigeria | People, Local Government and Business Opportunities in Bayelsa". Overview of Nigeria |NgEX (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2018-07-29. 
  9. "Référence rapide des codes de la CITE-P et de la CITE-A dans la CITE 2011", Guide opérationnel CITE 2011, OECD, pp. 117–118, 2016-01-25, ISBN 9789264248830, doi:10.1787/9789264248823-16-fr, retrieved 2021-09-10 
  10. "Bayelsa State, Nigeria Genealogy". FamilySearch Wiki (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2021-09-10. 
  11. "Background Report: The Destruction of Odi and Rape in Choba". www.hrw.org. Retrieved 2021-09-10. 
  12. "Our Story". Indigenous People of Biafra USA (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). Retrieved 2021-03-07. 
  13. "Central Bank of Nigeria | Home". www.cbn.gov.ng. Retrieved 2022-03-09. 
  14. "Bayelsa". Nigeria (in Èdè Gẹ̀ẹ́sì). 2020-09-15. Archived from the original on 2021-09-10. Retrieved 2021-09-10. 

Àwọn Ìtọ́kasí[àtúnṣe | àtúnṣe àmìọ̀rọ̀]